recycling

recycling: 10 praktische tips & nuttige informatie

Nut van recyclen

Recyclen is het opnieuw gebruiken van grondstoffen van producten. Je kunt ook spreken van hergebruik, hoewel je het dan voornamelijk hebt over oude producten die je opnieuw gebruikt. Recyclen gaat iets verder omdat je het product helemaal uit elkaar haalt om vervolgens van de grondstoffen een nieuw product te maken. Hergebruik en recyclen zijn in ieder geval manieren om spaarzaam en duurzaam om te gaan met het milieu. Het scheiden van afval zorgt ervoor dat de verschillende grondstoffen makkelijk gesorteerd kunnen worden om te recyclen. Het gaat bijvoorbeeld om grondstoffen uit glas, papier, organisch afval en elektrische apparaten.

Glas recyclen heeft gunstige gevolgen voor het milieu, omdat je minder nieuw glas hoeft te produceren. Dit verlaagt het energieverbruik evenals de CO2 uitstoot. Er hoeven minder grondstoffen voor het fabriceren van nieuw glas te worden gebruikt. Hergebruik bespaart geld en draagt bij aan vermindering van de afvalberg.

Hergebruik maken van oud papier, door het te gebruiken als grondstof voor nieuw papier,  betekent dat er minder hout voor nodig is en het levert minder afval op.

Het recyclen van elektrische apparaten verkleint milieuproblemen in die zin dat grondstoffen als aluminium, koper, zink, lood en tin steeds moeilijker winbaar zijn. Om deze grondstoffen te besparen zouden huishoudens minder elektrische apparaten moeten aanschaffen. De concentratie van de te winnen grondstoffen in de aardkosten is aan het verkleinen, waardoor er steeds meer energie gebruikt moet worden om een hoeveelheid grondstof te winnen. Daarnaast ontstaat er steeds meer afval per hoeveelheid grondstof.

Een eenvoudige milieubesparing bereik je met het scheiden van organisch afval van restafval. De meeste huizen zijn hiervoor door de gemeente van een groene bak voorzien. Organisch afval bestaat vooral uit groente-, fruit- en tuinafval. Ongeveer de helft van je dagelijkse afval bestaat uit organisch afval. Dit afval kan worden verwerkt tot compost. Als alle huishoudens zich houden aan het goed scheiden van dit afval, zou dit leiden tot een grote bijdrage aan een schoner milieu. Het storten van afval neemt veel ruimte in beslag en leidt tot vervuiling van bodem, (grond)water en ten slotte vervuil je de lucht bij verbranding.

Elektrische apparaten

Nederland pleit voor een duurzaam beheer van grondstoffen. Het recyclen van elektrische apparaten verkleint milieuproblemen in die zin dat grondstoffen als aluminium, koper, zink, lood en tin steeds moeilijker winbaar zijn. Tegenwoordig worden nieuwe elektrische apparaten bij voorkeur met een grotere demonteerbaarheid gemaakt, waarmee de reparatie en hergebruik vereenvoudigd wordt. Recyclen zorgt voor een besparing op grondstoffen en levert door het hergebruik zelfs grondstoffen op. Recyclen zorgt voor minder afval en afscheiding van schadelijke stoffen.

Eind 2009 heeft het landelijk platform voor inzameling en recycling van elektrische apparaten Wecycle een ludieke, maar zeer effectieve campagne bedacht om het recyclen van elektrische apparaten in de belangstelling te brengen en te stimuleren. Inwoners van Amsterdam werden op speelse wijze voorgelicht over het belang van het recyclen van bijvoorbeeld MP3-spelers, spelcomputers en spaarlampen. Zij gebruikten hiervoor de Sinterklaastijd en lieten verlanglijstjes plaats maken voor vervanglijstjes. Scholen werden bezocht om met kinderen te praten over het belang van het inzamelen en hergebruik van elektrische apparaten.

Wecycle is een initiatief van uitvoeringsorganisatie NVMP, de Nederlandse Verwijdering Metalelektro Producten. Deze organisatie bestaat uit producenten, importeurs, detaillisten, gemeenten en consumenten die zich inzetten voor maatschappelijke bewustwording dat recyclen een gezamenlijke verantwoordelijkheid is. Zij bereikt dit met acties en voorlichting, via scholen en de media.

Je kunt elektrische apparaten en spaarlampen inleveren in een zogenaamde milieustraat in je buurt. Als je een nieuw elektrisch apparaat koopt, mag je het oude apparaat inleveren bij de winkel waar je het nieuwe koopt. Het moet dan wel een soortgelijk apparaat zijn. Het geldt voor alle elektrische huishoudelijke apparaten, ook voor de apparaten waarvoor geen verwijderingsbijdrage wordt berekend. Je vindt via de website van Wecycle het adres van een milieustraat in je buurt.

De ingeleverde oude elektrische apparaten worden gebracht naar een verzamelpunt, het Regionale Sorteer Centrum. De gesorteerde apparaten worden vervolgens gebracht naar gespecialiseerde verwerkingsbedrijven. Hier worden apparaten gedemonteerd en naar materiaalsoort gescheiden. Deze materialen worden door een specifiek proces verwerkt tot secundaire grondstoffen. Met deze grondstoffen kunnen producenten nieuwe producten maken.

Glas recyclen

Verpakkingen van glas kunnen worden gerecycled. De gemeente heeft hiervoor op verschillende locaties glascontainers geplaatst. Glas recyclen is goed voor het milieu, omdat het meehelpt aan besparing van het energieverbruik bij de productie van nieuw glas met maar liefst 25 procent. Dit is gunstig voor een lagere CO2 uitstoot. Er hoeven minder grondstoffen (zand, soda, kalk) voor het fabriceren van het glas te worden gebruikt. Hergebruik van glas bespaart geld en draagt bij aan vermindering van de afvalberg.

Er zijn veel glasbakken waar je het glas op kleur moet sorteren. Omdat de vrachtwagens speciale tussenschoten hebben, blijven de kleuren bij het ophalen netjes gescheiden. Het glas wordt door de gemeente opgehaald en door een glasverwerker op een rooster gestort, waarop de grootste vervuiling achterblijft. Het glas wat door het rooster valt, komt terecht op een transportband. Hier wordt handmatig door voorsorteerders zoveel mogelijk rommel uit het glas gehaald. Met behulp van magneten, laseroren, luchtdruk en een cycloon worden materialen die niet van glas zijn nog eens uit het glas gehaald. Een glasverwerker neemt ten slotte een monster om te controleren of het glas daadwerkelijk schoon genoeg is. Zo niet, dan moet het glas voor een tweede keer over de transportband gaan. Het schone glas wordt gestort op een terrein waar bacteriën de resten van voedsel en drank afbreken. Er worden opnieuw monsters genomen en als het glas schoon genoeg is, wordt het getransporteerd naar een glasfabriek waar het opnieuw wordt verwerkt tot glas.

In de glasbak kun je verpakkingsglas kwijt. Dat is glas waar voedsel in verpakt is, zoals drank en bijvoorbeeld groente. Ook lege parfumflessen en kruidenpotjes mogen in de glasbak gedeponeerd worden. Gebruiken ruiten, servies of gloeilampen horen er echter niet in thuis. Hetzelfde geldt voor hittebestendig glas. Breng deze zaken apart naar de afvalplaats van de gemeente.

Groen afval scheiden

In bijna alle gemeenten hebben laagbouwwoningen een eigen groene bak, ook gft-bak of biobak genoemd. In deze bak kun je organisch afval kwijt. Dit afval bestaat uit groente-, fruit-, en tuinafval. Je kunt er dus schillen en resten van groenten in kwijt, maar ook de resten van gekookt eten (dus ook vlees- en visresten). Ook zaken als eierschalen, plantaardige olie, klein snoeiafval (geen dikke takken), gemaaid gras en bladeren mogen er in. De gemeente haalt het afval in de groene bak afzonderlijk op en laat het verwerken tot compost.

Bijna de helft van het afval van een huishouden bestaat uit organisch afval. Het zijn stoffen die door de natuur verteerd kunnen worden, waarna ze als voedsel kunnen dienen voor planten en dieren. Goede compost kun je alleen maken van organisch afval. Als er verkeerde zaken in de groene bak terecht komen (bijvoorbeeld as, vogelkooizand, zand, verpakkingen van plastic, luiers en dergelijke) dan is het afval vervuild en is het niet meer geschikt om te verwerken tot compost.

Het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer doet onderzoek naar een mogelijke afschaffing van het scheiden van het gft-afval. Het afval uit de groene bak gaat in grote hoeveelheden naar afvalverbrandingsinstallaties. Deze voldoen aan de strengste milieu-eisen. Over een aantal jaren moet alle huishoudelijke afval in deze afvalverbrandingsinstallaties worden verbrand. Er worden bij verschillende gemeenten op dit moment proeven gehouden om het scheiden van organisch afval efficiënter te laten verlopen, door bijvoorbeeld alleen tuinafval op te halen. Er wordt slechts op kleine schaal organisch afval na de inzameling gescheiden, namelijk in een verwerkingsbedrijf in Groningen. Uit het organisch afval wordt energie gewonnen (zie tip 8).

Kleding reyclen

Kleding en textiel kun je op verschillende manieren recyclen: 

Verkopen

Als het nette kleding is, kun je deze verkopen op verschillende manieren. Je kunt de kleding bijvoorbeeld te koop aanbieden op een rommelmarkt. Of je zet advertenties op verschillende websites voor tweedehands spullen. Er zijn ook winkels die de kleding voor je verkopen. Je ontvangt dan vaak een vooraf afgesproken percentage van de opbrengst. 

Schenken aan een goed doel

Je kunt je kleding rechtstreeks schenken aan een goed doel die hiertoe kledinginzamelacties houdt. De opgehaalde kleding wordt dan per gewicht verkocht en met de opbrengst steun je het doel. Soms wordt de kleding werkelijk hergebruikt voor mensen in armoede. Het Leger des Heils is een organisatie die dit bijvoorbeeld verzorgt.

Inleveren bij de gemeente

Je kunt je oude kleding inleveren bij de gemeente in de daartoe bestemde textiel en kledingcontainers. Veel gemeentes verspreiden enkele keren per jaar een speciale zak huis-aan-huis om kleding op te halen. Deze zak kan vervolgens op een bepaalde dag aan de stoeprand worden gezet. De textiel containers zijn geschikt voor alle soorten textiel, ook knuffels en handtassen of schoenen. De schoenen moeten bij voorkeur gebundeld worden. Het aanbieden van het textiel in een gesloten zak voorkomt dat kleding en dergelijke onbruikbaar worden.

De gemeente sorteert het textiel. Schoon en heel textiel kan opnieuw gedragen worden. Er gaat veel textiel naar handelaren en de opbrengst daarvan gaat vaak naar goede doelen. Al het andere textiel kan opnieuw industrieel verwerkt worden.

De textielcontainer is geschikt voor alle kleding, dekens, gordijnen, knuffels, lakens, tassen en schoenen, maar niet voor vervuilde of natte kleding of textiel dat vermengd is met andere materialen (bijvoorbeeld tapijt).

De kringloopwinkel

De kringloopwinkel is een winkel waar je spullen kunt kopen die geschikt zijn voor hergebruik. Het idee ontstond in de jaren tachtig. Het idee achter de kringloopwinkel was het terugdringen van de afvalberg en het stimuleren van hergebruik van goederen. De goederen kunnen van alles zijn: van boeken tot meubels, van servies tot elektronica. Er zijn inmiddels kringloopwinkels die enorm groot zijn en waar je letterlijk van alles kunt aantreffen.

De kringloopwinkel levert niet alleen voordelen voor het milieu. De opbrengst van de spullen wordt gebruikt voor uitbetaling van het personeel. Daarmee levert de kringloopwinkel een positieve bijdrage aan de werkgelegenheid. De spullen worden aangeboden voor lage prijzen, zodat mensen met weinig inkomen toch aan huisraad kunnen komen. De meeste kringloopwinkels vallen onder een stichting en gebruiken de winst voor ideële of sociale doeleinden. Maar een kringloopwinkel kan ook een bedrijf zijn dat uit is op winst en deze uitkeert aan de eigenaar(s). Er zijn veel soorten kringloopwinkels in Nederland en tegenwoordig kun je er zelfs online terecht.

Je kunt je spullen naar de kringloopwinkel brengen als ze nog goed zijn en geschikt voor hergebruik. Of je laat ze ophalen. Je helpt er het milieu en andere mensen mee.

Papier recyclen

Nederland staat nummer één van de Europese landen op het gebied van het recyclen van oud papier. Het is de belangrijkste grondstof voor het fabriceren van nieuw karton en papier.

Oud papier kun je een aantal keer recyclen. Het gebeurt in Nederland volgens een Europese standaard (EN 643). Uit het papier wordt met behulp van chemicaliën drukinkt en andere verontreinigingen (lijm, nietjes, draden en dergelijke) gehaald. Via dit proces verkrijg je recyclebare pulp waaruit papier en karton kan worden gemaakt.

Helaas zijn niet alle soorten papier recyclebaar. Of ze te recyclen zijn, heeft te maken met de sterkte, kwaliteit en eindgebruik van het papier. Door het recyclen wordt de vezel van het papier korter en slapper. Papiervezels kunnen 6 tot 7 keer gerecycled worden. Het toevoegen van verse houtkorrels verstevigt de structuur. Sommige papiersoorten maken geen gebruik van gerecyclede vezels omdat dit ten koste zou gaan aan de kwaliteit van het papier. Verontreinigd papier (zoals gebruikte papieren zakdoeken of keukenpapier) is eveneens niet recyclebaar.

Je kunt oud papier kwijt in de papiercontainers van de gemeente. Soms worden inzamelingen gehouden door scholen en verenigingen. Je kunt alle soorten papier in de container doen, met uitzondering van nat en vervuild papier (papieren zakdoekjes, keukenpapier en dergelijke), foto´s, plastic omhulsels (waar meestal een reclamepakket mee wordt gebundeld), pizzadozen en verpakkingen van dranken en papier waarin andere materialen zijn verwerkt zoals ordners.

Je kunt de papieren afvalberg in je eigen huis verkleinen door een sticker van de gemeente op je brievenbus te plakken waaruit blijkt dat je geen prijs stelt op reclamefolders en dergelijke.

Plastic recyclen

Sinds kort is het mogelijk om ook het plastic afval te scheiden. Gemeenten hebben hiervoor speciale Plastic Heroesbakken neergezet op strategische plaatsen, zoals bij winkelcentra. Sommige gemeenten halen het afvalplastic op in speciaal daarvoor bestemde zakken of minicontainers. Het plastic afval wordt gerecycled om opnieuw te gebruiken voor het maken van nieuwe verpakkingen en andere kunststof voorwerpen. Zonder het te weten, maken we erg veel gebruik van hergebruikt plastic.

Het gescheiden plastic afval wordt opgehaald door speciale afvalwagens om te voorkomen dat het plastic afval tussen het restafval terecht komt. De wagens van verschillende gemeenten brengen het plastic afval naar één zogenaamd overslagstation in de regio. Hier wordt het plastic verpakkingsmateriaal gekeurd, gewogen en samengeperst voor vervolgtransport. Het afval wordt in de perscontainers naar een sorteerinstallatie gebracht, waar het gesorteerd wordt op kunststofsoorten. Het sorteren gaat op een uitgebreide manier. Er blijft uiteindelijk zeer weinig restafval over, namelijk gemiddeld 2 procent.

Van het gerecyclede plastic worden nieuwe verpakkingen gemaakt. Het plastic wordt hergebruikt voor verpakkingen variërend van pallets en kratten, tot tennisballen en speeltoestellen. Met de campagne Plastic Heroes hopen de gemeenten voor 2012 ongeveer 42 procent van al het Nederlandse verpakkingsmateriaal te kunnen recyclen.

Plastic flessen, shampoo- en wasmiddelenflacons, lege tubes tandpasta of soortgelijk materiaal, bakjes voor groente en fruit of salade, plastic tassen en dergelijke, zijn zaken die in de plastic afvalcontainer mogen. Samengestelde materialen die gebruikt worden voor chipsverpakking of kauwgomstrips horen er niet in thuis. Ook verpakkingen met chemicaliënresten (lijm of verf) horen er niet tussen.

Op de website van Plastic Heroes kun je een volledige lijst uitprinten met alle verpakkingen die wel in de plastic container mogen en welke niet. De verpakkingen moeten leeg gemaakt worden en de stoffen die niet van plastic zijn, moeten er worden afgehaald. Verwijder dus het papier of aluminiumfolie voordat je het plastic afval naar de container brengt.

Recyclen voor energie

Afval kun je gebruiken om er een energiebron van te maken. Dit wordt ook wel bio-energie genoemd. Bio-energie is een verzamelnaam voor energie, afkomstig van afval en biomassa. Biomassa is energie welke geleverd wordt door de natuur, bijvoorbeeld uit hout of zonlicht. Er is echter ook biomassa verkrijgbaar uit organisch afval, bijvoorbeeld snoeiafval, resthout uit fabrieken, groente-, fruit- en tuinafval en oud papier.

Om organisch afval geschikt te maken voor biomassa, mag er geen restafval in zitten. Organisch afval is brandbaar en kan daarom omgezet worden in energievormen, zoals elektriciteit, warmte, gas of vloeibare brandstoffen. Bij de verbranding komt warmte vrij. Uit deze warmte kan elektriciteit gehaald worden met de juiste apparatuur. Vaste biomassa kan door verhitting worden omgezet in een gasvormige brandstof. Deze kan met speciale apparatuur worden omgezet in elektriciteit en warmte. Biogas wordt verkregen uit natte biomassa. Biogas heeft dezelfde kwaliteiten als aardgas. En zo is het met behulp van bepaalde processen ook mogelijk om uit biomassa vloeibare brandstof te halen.

Het verbranden van biomassa voor de verwarming van huizen en verwarmen van kraanwater gebeurt door middel van een speciale ketel. Deze ketel moet regelmatig bijgevuld worden met biomassa, wat wordt gemaakt van bijvoorbeeld afvalhout.

Websites over recyclen

Plastic Heroes

Plasticheroes.nl is een website met alle informatie over het scheiden van plastic afval. Je kunt via deze website een compleet overzicht uitprinten met verpakkingen die in de Plastic Heroescontainer thuishoren en welke niet. Handig is het om deze lijst in de buurt van je afvalbakken te hangen. 

Hergebruik mobiele telefoons

Er zijn verschillende websites voor recycling van je oude mobiele telefoon. De mobiele telefoons worden ingezameld voor hergebruik in ontwikkelingslanden of ze worden in Europa verwerkt om grondstoffen te recyclen. Sommige websites bieden geld voor je mobiele telefoon, andere websites doneren de opbrengst aan een goed doel. 

Recyclen oude computers

Je oude computer kan nog een restwaarde hebben. Lever je oude computer in via een bepaalde website en deze zorgt ervoor dat het oude apparaat een nieuwe toekomst krijgt of dat de onderdelen op milieuvriendelijke wijze gerecycled worden. 

Overtollig speelgoed

Er zijn veel goede doelen te vinden waar je overtollig speelgoed aan kunt doneren. Gooi daarom goed speelgoed nooit zomaar weg, je kunt er kinderen over de hele wereld erg gelukkig mee maken. 

Waar hoort het verschillende afval?

Kijk op de website van Afscheidingswijzer.nl als je wilt weten hoe en waar je een artikel of product moet scheiden, weggooien of recyclen.

Tips & Reacties

Deel je eigen tip over recycling

En maak kans op een cadeaubon ter waarde van € 25!